Udhëheqësit e Bashkimit Evropian planifikojnë të zhvillojnë bisedime urgjente të enjten për të rënë dakord për mënyrat se si të rrisin shpejt buxhetet e tyre ushtarake, pasi administrata Trump sinjalizoi se Evropa duhet të kujdeset për sigurinë e saj, dhe njoftoi pezullimin e ndihmave për Ukrainën. Në pak më shumë se një muaj, Presidenti Donald Trump ka përmbysur siguritë e vjetra në lidhje me besueshmërinë e SHBA-së si një partner sigurie, pasi ai po mbështet Rusinë dhe po tërheq mbështetjen amerikane për Ukrainën. Të hënën, Trump urdhëroi një pauzë të furnizimeve ushtarake të SHBA-së në Ukrainë, ndërsa kërkoi të ushtronte presion ndaj Presidentit Volodymyr Zelenskyy që të angazhohej në negociatat për t’i dhënë fund luftës me Rusinë, duke sjellë urgjencë të re në samitin e BE-së në Bruksel.
“Evropa përballet me një rrezik të qartë dhe të pranishëm në një shkallë që askush prej nesh nuk e ka parë në jetën e një brezi. Disa nga siguritë tona themelore janë duke u minuar deri në thelbin e tyre”, paralajmëroi presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen në një letër drejtuar 27 liderëve të BE-së, të cilët do të shqyrtojnë mënyrat për të pasur më shumë para për shpenzimet e mbrojtjes, si dhe për të lehtësuar kufizimet ndaj tyre.
Por, ndoshta sfida më e madhe për BE-në të enjten do të jetë që ajo të mbajë një qëndrim të bashkuar në një moment kur besimi është thyer, pasi shumë nga ato që përbëjnë blloku kërkojnë mbështetje unanime.
Fokusi është siguria e Evropës
Çfarëdo që të ndodhë, takimi nuk pritet të trajtojë nevojat më urgjente të Ukrainës.
Ai nuk synon të grumbullojë urgjentisht më shumë armë dhe municione për të mbushur çdo vakum furnizimi të krijuar nga ngrirja e SHBA. As nuk do të zhbllokojë asetet e ngrira ruse prej 183 miliardë eurosh (196 miliardë dollarë) të mbajtura në Belgjikë, një thes me para që mund të sekuestrohen. Ndërkohë, forcat e armatosura të Ukrainës janë ende duke luftuar për të ngadalësuar përparimet e Rusisë përgjatë vijës së frontit prej 1000 kilometrash (600 milje), veçanërisht në rajonin lindor të Donetskut. Dhjetëra mijëra ushtarë dhe më shumë se 12,000 civilë ukrainas janë vrarë. Fokusi i samitit të së enjtes do të jenë financat dhe mënyra se si të ngrihet BE-ja sa më shpejt që të jetë e mundur për të siguruar sigurinë e saj dhe për të ndihmuar Ukrainën, ndërkohë që kërkon të shkëputet nga varësia prej dekadash e ombrellës së mbrojtjes së SHBA-së.
“Duke pasur parasysh situatën në rritje të kërcënimit, është e qartë për ne se Evropa … duhet të bëjë shpejt përpjekje shumë të mëdha, për të forcuar aftësinë mbrojtëse të vendit tonë dhe kontinentit evropian,” tha të martën kancelari i ardhshëm i mundshëm i Gjermanisë, Friedrich Merz.
Partnerët e mundshëm në qeverinë e ardhshme të Gjermanisë po kërkojnë të lirojnë rregullat e vendit për rritjen e borxhit për të lejuar shpenzime më të larta për mbrojtjen.
